Unieke kwelvoorziening beschermt zoetwaterbel
In de Zeeuwse Perkpolder is in opdracht van Rijkswaterstaat een nieuw buitendijks getijde-natuurgebied aangelegd door 75 ha schor en slik toe te voegen aan de Westerschelde. Op 25 juni 2015 werd een opening gemaakt in de bestaande zeedijk. Vanaf dat moment stroomt het water uit de Westerschelde twee keer per dag, bij eb en vloed, de Perkpolder in en uit.
Een unieke en innovatieve kwelvoorziening op de rand van de polder en het nieuwe getijdegebied beschermt de zoetwaterbel in Kloosterzande tegen het zoute water. Na een periode van intensief testen in de praktijk, blijkt ook dat de voorziening zo goed werkt, dat de zoetwaterbron zelfs kan groeien.
Maatwerk voor kwelvoorziening
De kwelvoorziening bestaat uit 61 verticale kwelbuizen die tot 17 meter diep de grond in zijn geboord. Deze voeren het extra kwelwater af dat als gevolg van het nieuwe getijdegebied onder de dijk doorstroomt. Horizontale buizen koppelen vervolgens de kwelbuizen, die op hun beurt uitkomen in zogenaamde regelputten. In deze putten kan het peil worden verhoogd of verlaagd; op die manier regelt Deltares de werking van de kwelvoorziening.
Dit systeem is maatwerk. Een zeer uitgebreid meetnet meet telemetrisch stijghoogtes en zoutgehaltes. De uitkomsten van die metingen bepalen hoe de kwelvoorziening wordt ingeregeld. Van Oord heeft de kwelvoorziening aangelegd.
Monitoring
Perry de Louw, onderzoeker en grondwaterexpert bij Deltares, hield vanaf 25 juni de invloed van het nieuwe getijdegebied op het grondwater in het aangrenzende land nauwlettend in de gaten via het meetsysteem. De meetgegevens uit de real time monitoring zijn gebruikt om in de testperiode van juni tot en met december 2015 de kwelvoorziening zo optimaal mogelijk in te stellen. Aan deze periode ging overigens al een aantal jaren van vooronderzoek, metingen en berekeningen vooraf gecombineerd met specifieke kennis van het Zeeuwse grondwatersysteem.
De komende jaren gaan de metingen aan het grondwater door. Enerzijds om de werking van het kwelsysteem te blijven volgen, anderzijds om eventuele veranderingen in het grondwatersysteem op tijd te kunnen opmerken. De kans dat dit laatste gebeurt, is overigens zeer klein, juist door dit unieke kwelsysteem.
Beloftevolle maatregel
De unieke kwelvoorziening lijkt een beloftevolle maatregel voor kleine, oceanische eilanden wereldwijd. Negatieve gevolgen van zeespiegelstijging, zoals zoutindringing, kunnen worden tegengegaan. Dat is goed voor de verbouw van gewassen, voedsel en voor het drinkwater. Deltares zal daar nader onderzoek naar gaan doen.
Over de Perkpolder
Het nieuwe natuurgebied maakt onderdeel uit van de gebiedsontwikkeling Perkpolder. De gebiedsontwikkeling heeft tot doel dit deel van de gemeente Hulst sociaal en economisch nieuw leven in te blazen, na het opheffen van de veerdienst Kruiningen- Perkpolder. Daartoe worden 250 woningen ontwikkeld, 200 deeltijdwoningen en een bijzondere 18 holes golfbaan, een jachthaven en een hotel. Het nieuwe, buitendijkse natuurgebied draagt bij aan een aantrekkelijk landschap om bij te wonen en te recreëren, maar komt primair voort uit de natuurherstelverplichtingen rond de Westerschelde en het Schelde-estuarium.
40 ha van het nieuwe natuurgebied is natuurcompensatie voor de 2e verdieping; de aanvullende 35 ha maakt onderdeel uit van het Natuurpakket Westerschelde volgens de Ontwikkelingsschets 2010 Schelde-estuarium.
