Verhalenoverzicht

Nederland is een land van kanalen. De komende jaren worden deze vaarwegen aangepast voor een toekomstbestendige binnenvaart. Gemakkelijk zijn deze werkzaamheden echter niet. Om overlast voor de omgeving te voorkomen en sneller te kunnen werken, heeft Rijkswaterstaat meer kennis nodig over de interactie tussen kanalen en de ondergrond. De tijdelijk droogliggende bodem van het Limburgse Julianakanaal is een buitenkans: een unieke mogelijkheid voor Deltares om eerdere metingen van de kanaalbodem te controleren en zo meettechnieken te verbeteren.

De wereldwijde afname van biodiversiteit heeft grote gevolgen voor ons ecosysteem, waarin alles met elkaar verbonden is. Het verlies van soorten bedreigt de bestuiving van gewassen, verslechtert de water-, bodem- en luchtkwaliteit, en maakt ons kwetsbaarder voor klimaatverandering. Hoewel bewustwording groeit, wordt ecologie in projecten zoals dijkversterkingen, gebiedsontwikkelingen of de aanleg van infrastructuur vaak over het hoofd gezien. Deltares ontwikkelde de D-Eco Impact tool om de ecologische effecten van projecten snel en helder in kaart te brengen.

De toekomstige impact van overstromingen en droogtes in Europa hangt af van de conditie van landschappen en hun natuurlijke capaciteit om water vast te houden. Het vasthouden en weer loslaten van water is te vergelijken met hoe een spons dit doet.

Bij Deltares werken gedreven mensen die zich laten leiden door de grote maatschappelijke vraagstukken waarvoor diepgaande kennis onmisbaar is. Een van hen is Rianne van den Meiracker. Als adviseur en onderzoeker milieuvreemde stoffen brengt ze haar kennis en liefde voor de natuur samen in haar werk. Ze draagt bij aan een betere waterkwaliteit en daarmee aan een duurzamere wereld – iets wat haar van jongs af aan drijft. Wat inspireert haar in het werken bij Deltares? We vroegen Rianne: "Wat is jouw reden?"

Een gezonde bodem is essentieel voor onze welvaart en ons welzijn. Om vitale bodems te borgen, is een betere verbinding nodig tussen bodemexperts en ruimtelijke professionals. Bij Deltares ontwikkelen we kennis en oplossingen die bijdragen aan een gezond bodem- en watersysteem. Door die kennis mee te nemen in ruimtelijke planning en te koppelen aan landgebruik, kunnen we opgaven aanpakken als droogte, hittestress, wateroverlast, biodiversiteitsherstel, de energietransitie en falende infrastructuur.

Langs de Nederlandse kust ligt meer dan 250 kilometer aan duinen. Dit is niet alleen een prachtig natuurgebied, maar ook een onmisbare natuurlijke buffer tegen stormvloeden en overstromingen. Wat gebeurt er als deze buffer het begeeft? Processen zoals duinerosie en overstromingen kunnen in enkele uren toeslaan, met grote gevolgen. Bij Deltares willen we deze processen beter begrijpen en voorspellen om onze kust veilig te houden. Kan kunstmatige intelligentie (AI) ons daarbij helpen?

In welke conditie zijn de Zeeuwse dijken? Hoe sterk is de steenzetting nog waarmee ze dertig jaar geleden zijn bekleed? Belangrijke vragen voor waterschap Scheldestromen, want een groot deel van de dijken onder hun beheer is bekleed met steenzettingen. Onderzoek van Deltares helpt hen te beslissen waar zij hun capaciteit en onderhoudsbudget het beste inzetten. Deze zomer zijn trekproeven op de dijk langs de Zimmermanpolder uitgevoerd, in opdracht van Rijkswaterstaat.

Hoe maken we onze waterwegen en bijbehorende infrastructuur geschikt voor de toekomst? Veranderingen in de binnenvaart vereisen nieuwe ontwerpen van bijvoorbeeld sluizen, willen ze beter bestand zijn tegen aanvaringen. Deltares brengt in de sluis van Sambeek de vaarsnelheden van binnenvaartschepen in kaart voor Rijkswaterstaat, die daarmee ontwerpeisen kan aanpassen.

Houdt olifantsgras van natte voeten? Hoe nat mogen die precies zijn? En helpt het verbouwen van dit gewas tegen veenafbraak, bodemdaling en daarmee broeikasgasuitstoot? Op deze vragen hopen Deltares-onderzoekers Siem Jansen en Jesse Reusen antwoorden te vinden in een weiland in het Zuid-Hollandse Zegveld.

Hebben we over twintig jaar nog voldoende drinkwater voor onze groeiende kustbevolking bij een stijgende zeespiegel en toenemende watervraag? Met de Universiteit Utrecht werkt Deltares aan steeds nauwkeuriger modellen van zoete en zoute grondwaterlagen aan de kust, die de huidige en toekomstige drinkwatervoorraad in kaart brengen. Deze modellen helpen drinkwaterbedrijf Dunea om nieuwe bronnen voor drinkwater te onderzoeken en hun strategie voor waterwinning aan te passen.

Een van de uitdagingen waar Zeeland voor staat is de verdroging en verzilting van landbouwgronden tegengaan. Hoe Schouwen-Duiveland ook in de toekomst voldoende zoetwater heeft, wordt onderzocht in een Living Lab waar Deltares deel van uitmaakt. Onderzoekers van Deltares werken samen met boeren, overheden en andere kennisinstellingen om nieuwe, slimme manieren van drainage te testen in het veld.

De extreme regenval deze lente veroorzaakte schade en overlast in veel delen van Nederland. Floris Boogaard, expert stedelijk waterbeheer, pleit voor een wadi in elke straat. “Onze openbare ruimte kan via waterberging veel gevolgen van klimaatverandering opvangen.” Om vertrouwen te kweken in deze klimaatadaptieve maatregelen bij ongeruste bewoners en om kennis te ontwikkelen met ambtenaren, trekt hij vandaag Groningen in.