Verhalenoverzicht

In welke conditie zijn de Zeeuwse dijken? Hoe sterk is de steenzetting nog waarmee ze dertig jaar geleden zijn bekleed? Belangrijke vragen voor waterschap Scheldestromen, want een groot deel van de dijken onder hun beheer is bekleed met steenzettingen. Onderzoek van Deltares helpt hen te beslissen waar zij hun capaciteit en onderhoudsbudget het beste inzetten. Deze zomer zijn trekproeven op de dijk langs de Zimmermanpolder uitgevoerd, in opdracht van Rijkswaterstaat.

Hoe maken we onze waterwegen en bijbehorende infrastructuur geschikt voor de toekomst? Veranderingen in de binnenvaart vereisen nieuwe ontwerpen van bijvoorbeeld sluizen, willen ze beter bestand zijn tegen aanvaringen. Deltares brengt in de sluis van Sambeek de vaarsnelheden van binnenvaartschepen in kaart voor Rijkswaterstaat, die daarmee ontwerpeisen kan aanpassen.

Houdt olifantsgras van natte voeten? Hoe nat mogen die precies zijn? En helpt het verbouwen van dit gewas tegen veenafbraak, bodemdaling en daarmee broeikasgasuitstoot? Op deze vragen hopen Deltares-onderzoekers Siem Jansen en Jesse Reusen antwoorden te vinden in een weiland in het Zuid-Hollandse Zegveld.

Hebben we over twintig jaar nog voldoende drinkwater voor onze groeiende kustbevolking bij een stijgende zeespiegel en toenemende watervraag? Met de Universiteit Utrecht werkt Deltares aan steeds nauwkeuriger modellen van zoete en zoute grondwaterlagen aan de kust, die de huidige en toekomstige drinkwatervoorraad in kaart brengen. Deze modellen helpen drinkwaterbedrijf Dunea om nieuwe bronnen voor drinkwater te onderzoeken en hun strategie voor waterwinning aan te passen.

Een van de uitdagingen waar Zeeland voor staat is de verdroging en verzilting van landbouwgronden tegengaan. Hoe Schouwen-Duiveland ook in de toekomst voldoende zoetwater heeft, wordt onderzocht in een Living Lab waar Deltares deel van uitmaakt. Onderzoekers van Deltares werken samen met boeren, overheden en andere kennisinstellingen om nieuwe, slimme manieren van drainage te testen in het veld.

De extreme regenval deze lente veroorzaakte schade en overlast in veel delen van Nederland. Floris Boogaard, expert stedelijk waterbeheer, pleit voor een wadi in elke straat. “Onze openbare ruimte kan via waterberging veel gevolgen van klimaatverandering opvangen.” Om vertrouwen te kweken in deze klimaatadaptieve maatregelen bij ongeruste bewoners en om kennis te ontwikkelen met ambtenaren, trekt hij vandaag Groningen in.

In hoeverre beïnvloeden veranderingen in het intergetijdengebied, plekken die droogvallen bij laag water, golven en stroming? En hoe beïnvloedt dat de vorming van geulen en wadplaten van een estuarium als geheel? Om dit beter te begrijpen en data te verzamelen waarmee numerieke modellen zijn te toetsen, reist Reinier Schrijvershof voor zijn promotieonderzoek regelmatig af naar het Eems-estuarium in Oost-Groningen.

Hoe kan Deltares bijdragen aan behoud en herstel van biodiversiteit? Sacha de Rijk en Antonios Emmanouil zetten zich in voor combinatie van kennis en een goede dialoog tussen ecologen en ingenieurs. Allebei nodig om de achteruitgang van biodiversiteit tegen te gaan.

Grijs grondwater vormt een bedreiging voor de waterkwaliteit en het milieu. Dit probleem vereist innovatieve oplossingen om vervuiling te verminderen en water te hergebruiken. Onderzoek richt zich op het omzetten van grijs grondwater in groen water door middel van geavanceerde zuiveringstechnieken en samenwerking met lokale en internationale partners. Deze aanpak verbetert de waterkwaliteit en draagt bij aan een duurzamere toekomst.

Barry Ros is projectleider van Wetterskip Fryslân. Hoe kunnen natuurlijke maatregelen helpen bij toekomstbestendige dijken? Wetterskip Fryslân onderzoekt samen met Deltares, Universiteit Twente en TU Delft het effect van kweldergras en voorland op de kracht van golven die de dijk bereiken. Hierdoor heeft een dijk mogelijk minder ruimte nodig.

In 2022, toen de Rijn gedurende lange tijd veel minder water aanvoerde dan gewoonlijk, moesten waterbeheerders alle zeilen bijzetten om het nog beschikbare Rijnwater zo goed mogelijk te verdelen. Veel van dit water is nodig om zoutindringing in de Nieuwe Waterweg tegen te gaan. De vraag dringt zich op of het niet slimmer kan: sluizen bij Rotterdam!?

Samen met anderen schreven onder andere Deltares experts Gerard Blom, David Geurts, Myra van der Meulen en Daan Rooze aan een essay “Met toekomstvisie naar de menselijke maat”. De ervaringen en lessen zijn in vier sessies tot stand gekomen tijdens Springtij Forum 2023.