Een zuiverend rietveld zorgt voor een groene buurt en blije buurtbewoners
Bodemsanering geeft meestal overlast en is vaak erg duur. Maar het kan ook anders: saneren met inzet van natuur draagt juist bij aan ruimtelijke kwaliteit en de kosten zijn veel lager dan met conventionele grondontgravingen en -afvoer en grondwateronttrekkingen en -zuiveringen. Onze kennis van de ondergrond en het watersysteem helpt bedrijven, gemeenten en provincies met natuur- en omwonervriendelijke oplossingen.
Helofytenfilters worden al lang gebruikt voor het reinigen van huishoudelijk en industrieel afvalwater. De werking is gebaseerd op een grote verscheidenheid aan chemische condities in de wortelzone. Riet brengt namelijk zuurstof in de bodem maar produceert ook organische stof. Dat veroorzaakt een verloop van aerobe naar sterk anaerobe omstandigheden rond de wortels. In water opgeloste stoffen die door het riet stromen, treffen zo op een bepaald moment altijd optimale condities voor afbraak.
Een helofytenfilter werkt daarom goed voor cocktails van verontreinigingen. En ook voor stoffen waarvan omzettingsproducten andere omstandigheden nodig hebben voor verdere afbraak dan de uitgangsstof. Dat is nogal eens het geval bij bodemverontreinigingen, vooral bij de veel voorkomende chloorkoolwaterstoffen, die alleen in stappen kunnen worden afgebroken, waarbij er steeds een chlooratoom wordt afgesplitst. Elke stap kent andere optimale condities.
Deltares toonde al eerder aan dat micro-organismen rond de wortels van dit soort planten zulke verontreiniging echt afbreekt. Wij willen ons probleem oplossen én kunnen bijdragen aan een schonere buurt en schoner Nederland. Waarom zouden we dat niet doen?
Frank van Gerrevink, MOBA
In Barneveld is dit principe toegepast om te voorkomen dat een grondwaterverontreiniging met chloorkoolwaterstoffen, afkomstig van fabrikant voor eiersorteermachines MOBA, uitstroomt naar oppervlaktewater. Naast substraatinjecties om de groei van de juiste micro-organismen te stimuleren, is daarom een rietveld aangelegd naast de watergang die de verontreiniging aantrekt.
Een rietveld is innovatiever dan je denkt
Projectleider van Deltares Nanne Hoekstra: “Een rietveld is als saneringsoplossing voor bodemverontreiniging nog weinig toegepast en innovatiever dan men zou denken. Het vergt een andere kijk van overheden die gewend zijn aan toepassing van harde technologie. Om goed te kunnen controleren dat dit systeem net zo werkt als een conventionele zuiveringsinstallatie, is bijvoorbeeld een effluentpunt aangelegd, dat voor het functioneren eigenlijk niet echt nodig is. Het vergt ook inzet andere specialismen dan in de bodemsanering gebruikelijk. Zo is hier het werk uitgevoerd door een combinatie van een aannemer en een hovenier, die zelf geen ervaring hadden met bodemsanering."
"De uitdaging voor de aannemer was het water van de naastgelegen sloot tijdens het graven uit de kuil te houden. En de hovenier heeft verschillende soorten riet geselecteerd op basis van de situering ten opzichte van het waterpeil. Voor de eigenlijke afbraak maakt de soort riet niet zo veel uit, want die gebeurt door micro-organismen in de wortelzone. Die afbraak monitoren wij nu met chemische analyses maar ook met biologische om de groei van de microbiële populatie te volgen."
Ik vind het een verfraaiing. Voorheen was het een veldje waar mensen hun hond uitlieten. Nu is het een mooie groene plek in de wijk. Dat vinden mensen die bij ons op bezoek komen ook.
Jan Hulzebosch, buurman
