Kademuren slim en toekomstbestendig
Een kademuur is meer dan een muur in het water. Kademuren zijn essentieel om de veiligheid en het functioneren van havens, steden, rivieren, kanalen, binnenwateren en hun omgeving te waarborgen. Kades moeten over lange tijd standhouden onder belasting van water en grond en externe belastingen uit schepen en vervoer over de kades . Gedurende de levensduur komt kade infrastructuur onder druk te staan door corrosie, degradatie, bodemdaling, stijging van de zeespiegel en extremer weer. Veel van de huidige kademuren gaan al decennia, of zelfs eeuwen (bijvoorbeeld in Amsterdam), mee.
Om mensen en gebieden ook in de toekomst te beschermen is het noodzakelijk dat bestaande kademuren zo lang mogelijk kunnen blijven functioneren en nieuwe kademuren slim en toekomstbestendig zijn.
Slimme kademuren
Veel steden langs waterwegen hebben kademuren en in havengebieden zijn ze onmisbaar. Toekomstbestendige kademuren zijn zo ontworpen dat de kademuren klaar zijn voor een veranderende toekomst Door de toepassing van sensoren en monitoring worden deze 'slimme' kademuren optimaal beheerd. Dit stelt de haven in staat grotere schepen en meer lading te verwerken, wat leidt tot een hogere productiviteit en betere concurrentiepositie.
Kademuren essentieel voor functioneren en kwaliteit steden
Belangrijke steden zoals Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag en vele Hanzesteden hebben kilometers kademuur langs grachten en kanalen in beheer. Deze kademuren zijn essentieel voor het functioneren en de kwaliteit van de stad. Je kunt dan denken aan de Unesco status van de Amsterdams grachtengordel en de unieke Utrechtse werfkelders. Veel van deze oude metselwerk kades zijn nog gefundeerd op houten palen en al lang voorbij hun levensduur. Bij het beoordelen en onderhouden van deze oude kademuren, is een standaard aanpak niet voldoende. Het gaat tenslotte om heel veel kilometers kademuur. Onderhouden of vervangen van kades is kostbaar en ingrijpend voor het leven in de stad. Het stellen van prioriteiten is daarom noodzakelijk. Door een slimme combinatie van inspectie, monitoring en geavanceerde modellen, kan beoordeeld worden of een kademuur nog voor langere periode goed functioneert, of dat er versterking of vervanging nodig is.
Duurzame kades
Kademuren hebben ook een bijdrage in andere opgaven. Denk dan bijvoorbeeld aan opgaven als de energietransitie, CO2 footprint reductie en circulariteit. De bouw en het onderhoud van kademuren kan ook aanzienlijke gevolgen hebben voor het milieu. Duurzame kademuren zijn ontworpen om deze effecten te minimaliseren en het milieu te behouden voor toekomstige generaties. Door kademuren te ontwerpen met oog voor de ecologie, worden negatieve effecten geminimaliseerd en natuurlijke habitats voor dieren en vissen behouden.
Onderzoek van Deltares
Deltares doet onderzoek naar manieren om kademuren duurzamer en toekomstbestendig te maken met het oog op de gevolgen van klimaatverandering en andere veranderende omstandigheden.
Een aantal voorbeelden van wat Deltares doet:
- Onderzoek om de vervanging van kademuren op slimme wijze te versnellen, schaderisico’s te verkleinen en in kaart te brengen waar de grootste risico’s zitten.
- Onderzoek naar het gebruik van nieuwe technologieën zoals sensorsystemen, drones en remote sensing om de conditie van kademuren en kanaaloevers te monitoren en te voorspellen wanneer onderhoud of vervanging nodig is.
- Onderzoek naar het gebruik van "groene infrastructuur" zoals beplante dijken, drijvende tuinen en regentuinen, die regenwater kunnen helpen absorberen en filteren, de waterkwaliteit verbeteren en de biodiversiteit vergroten.
- Onderzoek naar manieren om de toegankelijkheid en bruikbaarheid van kades en kanalen voor recreatieve doeleinden, zoals varen, vissen en zwemmen, te verbeteren.
- Onderzoek naar de degradatie-effecten (zoals corrosie) van damwanden en ankersystemen. Bijvoorbeeld in KpNK verband of SITO/KPP onderzoek voor Rijkswaterstaat.
- Onderzoek naar nieuwe materialen en technieken voor het versterken van kademuren en kanaaloevers om ze te beschermen tegen erosie en overstromingen.
Samenwerken is kennis bundelen
Deltares beschikt over een breed netwerk van samenwerkingspartners in zowel de publieke als de private sector. Deltares werkt samen met andere instituten, universiteiten en deskundigen om de beste oplossing te bieden voor de uitdagingen op het gebied van kademuren en kustinfrastructuur. Bij Deltares staan we open voor waardevolle samenwerkingen. Samenwerken aan een duurzame toekomst. Een voorbeeld van zo’n waardevolle samenwerking: Deltares en de TU Delft hebben een methode ontwikkeld om kadeverzakkingen veel sneller in kaart te brengen. Met de wetenschappelijke kennis van de TU Delft, ontwikkelde Deltares een bruikbare methode voor de opdrachtgever waarbij gebruik wordt gemaakt van satellietmetingen.
Deltares als kennispartner
Samen met universiteiten en andere onderzoeksinstituten doen we toepasbaar wetenschappelijk onderzoek naar kademuren en andere onderwerpen die verband houden met havens en stedelijke infrastructuur. We verbinden kennis en ervaring uit de praktijk met onze expertise, technologie en faciliteiten. Zo dragen wij met zowel fundamenteel als toegepast onderzoek bij aan slimme innovaties, oplossingen en toepassingen in en voor de samenleving. Deltares helpt nationale en lokale overheden, havenbedrijven en marktpartijen, zoals ingenieursbureaus, aannemers en consultants, om nieuwe technologieën, materialen en methodieken voor het onderhoud en de bouw van toekomstbestendige kademuren te ontwikkelen. Bekijk de verschillende interessante kadeprojecten van Deltares onderaan deze pagina.
