Porto do Açu – Impact van klimaatverandering op havenoperaties
In 2021 voerde Deltares een studie uit om de mogelijke effecten van klimaatverandering op de activiteiten en infrastructuur van Porto do Açu (Brazilië) te beoordelen, met inbegrip van veranderende zeespiegel, wind, golven en neerslag.
De beoordelingen werden verdeeld in twee opeenvolgende fasen:
- Bepalen van de huidige klimaatomstandigheden en vaststellen van een projectie van mogelijke toekomstige scenario's (zeeniveau, wind, golven en neerslag)
- Inschatten van de risico's in verband met essentiële havenactiviteiten in toekomstige scenario's
In de eerste fase van de studie werden de huidige en toekomstige klimaatomstandigheden (zeeniveau, wind, golven en plaatselijke neerslag) in de haven geëvalueerd. De karakterisering van de huidige regimes (d.w.z. gemiddelde en extreme) is gebaseerd op waargenomen patronen en trends in de afgelopen jaren tot decennia. Toekomstige omstandigheden werden geëvalueerd door middel van een desktopstudie op basis van de IPCC-rapporten (AR5) op mondiale en regionale schaal, literatuuronderzoek en deskundigenoordeel. De beoordeelde tijdshorizonnen reiken tot 100 jaar vanaf nu en houden rekening met zowel de gemiddelde als de slechtste klimaatveranderingsscenario's (RCP 4.5 en 8.5).
Vooral voor langere termijnen hebben klimaatprognoses brede onzekerheidsmarges. Toekomstige mitigerende maatregelen voor de uitstoot van broeikasgassen door de samenleving zijn per definitie onbekend, hetgeen de onzekerheidsmarges voor de projecties op langere termijn nog vergroot. De gerapporteerde onzekerheidsmarges werden verwerkt in de kwetsbaarheidsbeoordelingen van de infrastructuur en de activiteiten van de haven, als onderdeel van de tweede fase van de studie.
Binnen de tweede fase van de studie werden de gekwantificeerde veranderende omstandigheden geïnterpreteerd om potentiële effecten/risico's te bepalen voor havenactiviteiten, haveninfrastructuur (d.w.z. golfbrekers, pieren en aanlegplaatsen/kades), sedimentatie en onderhoudsbaggerwerk, en de negatieve effecten van hevige regenval. De interpretaties hebben geresulteerd in themaspecifieke reeksen conclusies en aanbevelingen.
In het algemeen zijn de voor de havenlocatie voorspelde veranderingen kleiner dan de mondiale gemiddelden. Dit betekent dat de haven zich op een gunstige locatie bevindt wat betreft de - momenteel verwachte - effecten van klimaatverandering. Volgens deze projecties zullen de havenactiviteiten de komende decennia naar verwachting niet kritisch worden beïnvloed door veranderingen in de omgevingsomstandigheden. Tegen het einde van de eeuw kunnen de voorspelde veranderingen in de omgevingsomstandigheden van invloed zijn op de havenactiviteiten. Niettemin zijn de onzekerheidsmarges in projecties op langere termijn doorgaans groter, zodat de klimaatprojecties in de toekomst (binnen 10 tot 20 jaar) opnieuw moeten worden geëvalueerd om rekening te houden met mogelijke havenuitbreidingen, operationele veranderingen en het verifiëren van trends en ontwikkelingen.
Met de aanbevolen maatregelen blijft de haven operationeel. Op korte termijn kunnen de maatregelen de havenprestaties verbeteren en tegelijkertijd helpen om alert te zijn en voorbereid op mogelijke omgevingsveranderingen in de toekomst.