Toelichting modellering Kanaal Almelo-De Haandrik
Tussen 2011 en 2016 heeft de provincie Overijssel het kanaal Almelo-De Haandrik toegankelijker gemaakt voor grotere schepen. Omwonenden hebben aangegeven dat er sinds de uitvoering van deze werkzaamheden schade aan hun woningen en percelen is opgetreden. Deltares heeft op verzoek van de provincie Overijssel onderzoek gedaan naar de schade-oorzaken en de relatie van de schade met de werkzaamheden aan het kanaal.
Uit het verdiepend onderzoek van Deltares blijkt dat er sprake is van een combinatie van schade-oorzaken. Naast werkzaamheden aan het kanaal zoals het plaatsen van damwanden zijn dat o.a. lokale condities, type fundering, bouwkundige staat, aanwezigheid van veen en verandering in grondwaterstand door natte en droge perioden. Deze schade-oorzaken verschillen per individuele woning.
Het onderzoek laat ook zien dat het vervangen van damwanden door langere stalen damwanden een bijdrage levert aan het ontstaan van de schade. Een analyse van de schademeldingen geeft aan dat het vervangen van damwanden niet de enige schade-oorzaak is.
Nu wordt door dhr. Van Baars aangenomen dat er een modelleerfout zou zijn gemaakt bij het onderzoek. Een controle op de modellering wijst uit dat dit niet het geval is en dat er geen aanleiding is om de conclusies in het Deltares onderzoek aan te passen. Eerder werd door dhr. Van Baars gesteld dat piping de oorzaak was van de schade. Ook deze hypothese werd door een verdiepend onderzoek niet bevestigd.
Zorgvuldig onderzoek
Er wordt kritisch naar het onderzoek gekeken en dat is goed want het is belangrijk om zorgvuldig te kijken naar de mogelijke schadeoorzaken van de huizen in relatie tot verdieping van het kanaal. Ook wil Deltares maximale transparantie geven over de onderzoeksmethode en de resultaten betreffende mogelijke schadeoorzaken. Deltares heeft daarom opnieuw zorgvuldig naar de veronderstellingen van dhr. Van Baars gekeken. Dit vanuit het besef dat iedere twijfel die opgeworpen wordt over de schade-oorzaken nieuwe onrust bij de bewoners teweegbrengt. Als onafhankelijk kennisinstituut staan we voor een integer onderzoek conform de Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit.
Modellering gebaseerd op metingen in het veld
Deltares ziet op basis van zorgvuldige beoordeling van alle aangedragen punten geen aanleiding om de modellering te herzien of te twijfelen aan de juistheid van de resultaten. De beweringen van dhr. Van Baars kunnen niet door feiten worden gestaafd. Zijn brief bevat geen nieuwe gegevens of inzichten ten opzichte van de twee onderzoeken die Deltares heeft uitgevoerd met betrekking tot Kanaal Almelo-De Haandrik.
Belangrijke keuzes in de modellering van Deltares zijn gebaseerd op feitelijke waarnemingen in de praktijk en wijken af van de analyse van dhr. Van Baars. De metingen in de praktijk wijzen uit dat er een waterremmende sliblaag aanwezig is op de bodem van het kanaal, dat de meeste betonnen damwanden niet lek zijn en dat de stalen damwanden niet zijn geplaatst tot aan of in een slecht doorlatende laag. Het plaatsen van de stalen damwanden is ook niet de enige schade-oorzaak. Tweederde van de schademeldingen in 2019 vonden plaats voordat de stalen damwanden ter plaatse werden geïnstalleerd, zodat die gemelde schade niet kan zijn veroorzaakt door de plaatsing van de stalen damwanden.
Deltares ziet daarom geen aanleiding om het rapport ‘Verdiepend schade-onderzoek Kanaal Almelo-De Haandrik’ te herzien. Daarbij willen we benadrukken dat het onderzoeksrapport op verschillende manieren is gereviewd met zowel een interne review als een externe review door een onafhankelijke begeleidingscommissie. Deze onafhankelijke begeleidingscommissie heeft kritisch meegekeken of er geen aspecten over het hoofd werden gezien. De commissie werd geadviseerd door de heren Van Baars en Kok.
Wij betreuren het dat deze nieuwe hypothese onrust onder de bewoners langs het kanaal teweegbrengen. Het is niet de eerste keer dat dhr. Van Baars een hypothese onder de aandacht brengt met een alarmerende boodschap die bij nader onderzoek onjuist blijkt te zijn.
Vele hypotheses zijn voor het verdiepend onderzoek bekeken en gewogen. Het onderzoek van Deltares is zorgvuldig gedaan met de laatste wetenschappelijke inzichten en kennis op het gebied van water en ondergrond. Bij het onderzoek zijn vele experts van binnen en buiten Deltares betrokken. De kern van het Deltares onderzoeksteam bestond uit verschillende experts met veel ervaring in hun vakgebied. Het voortdurend onder de aandacht brengen van hypotheses die niet getoetst of gereviewd zijn, leidt ons inziens tot onterechte hoop en onrust van bewoners en niet tot nieuwe inzichten.
