Betere bescherming tegen overstromingen – nu en in de toekomst

Met onze bijdrage kan de Nederlandse overheid overstromingsrisico's op een kosteneffectieve manier beheren. Het rendement van deze kennisontwikkeling is groot: alleen al in Nederland is er 3600 km waterkering. Het vermijden of verlagen van de versterkingskosten van slechts een klein deel van deze waterkeringen geeft al een groot rendement op de investeringen.

Ondersteuning van het Nederlandse Hoogwaterbeschermingsprogramma

We werken samen met de Nederlandse overheidsinstanties in het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) op drie niveaus: als strategische partner, als adviseur en bij de uitvoering van projecten. Op strategisch niveau hebben we meegewerkt aan het definiëren van de nationale kennisagenda over faalmechanismen en kennisprogramma's opgesteld over Milieuvriendelijke Dijkbouw (Natuurlijk Bouwen) en Waterveiligheidslandschappen.

Als adviseur ontwikkelt Deltares tools zoals het Beoordelings- en Ontwerpinstrumentarium (BOI) waarmee de hoogwaterbeschermingstoestand van dijken, duinen, dammen en structuren zoals stormvloedkeringen kan worden beoordeeld en nieuwe waterkeringen kunnen worden ontworpen. Met BOI kunnen de Nederlandse overheid en waterschappen bepaalde investeringsbeslissingen efficiënter prioriteit geven. In projecten helpen we waterschappen met behulp van de 'De Innovatieversneller' om de nationale dijkversterkingsprogramma's te helpen bij het selecteren van innovaties, volgens een cyclus van (inter)nationale kennisontwikkeling en -implementatie.

Inzicht in faalmechanismen voor waterkeringen

Onze tools zijn gebaseerd op fundamentele kennis van de faalmechanismen van waterkeringen, zoals erosiestromen door dijken, ook wel "piping" genoemd. Binnen het project Kennis voor Keringen analyseerde Deltares de complexe interactie van waterstroming en ondergrond inclusief mitigerende maatregelen zoals "soilmix heave screens" en werden er richtlijnen en beoordelingssoftware geproduceerd. Ook onderzoeken we de stabiliteit van gras-, steen- en asfalt toplagen op dijken die we verkrijgen met behulp van laboratorium- en veldexperimenten. In andere projecten nemen we deel aan veldexperimenten in de bepaling van dijkfalen in Hedwigepolder en aan versterkingsprojecten zoals op de rivier de Lek. Aan de zandkust wordt samen met de TU Delft en adviseurs onderzoek gedaan naar duinerosie en brekingen.

Bouwen aan een kennisbasis voor natuurlijke waterkeringen

Groene (nature-based) of hybride verdedigingswerken worden wereldwijd geïmplementeerd. In de Deltagoot bestudeerden we de effectiviteit van wilgen om golfaanvallen te verminderen. Met Amerikaanse en Australische partners beoordeelt Deltares het overstromingsreductiepotentieel van koraalrifherstel. We verkennen actief het circulair gebruik van gebaggerd materiaal en duurzame bouwmethoden. Zo is in de Ems-Dollard (bij Delfzijl) baggerspecie tot klei gerijpt om de dijken te versterken. Omdat de kleigrasdijk een ongebruikelijke milde helling heeft, is het ontwerp getest in onze Deltagoot.

Het Hoogwaterbeschermingsprogramma staat voor een enorme uitdaging: honderden kilometers dijken moeten worden verbeterd. Deze operatie vraagt om nieuwe ideeën en inzichten. Kortom: innovatief vermogen. Deltares helpt ons hier al bij sinds we in 2013 zijn begonnen. Het is een prachtige, wederzijds voordelige alliantie.

Directeur van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, Erik Wagener. Source.

Impact realiseren

Om integratie en opschaling van deze kennis te vergemakkelijken, heeft Deltares bijgedragen aan de International Guidelines on Natural and Nature-based Features for Flood Risk Management. De toepassing van deze oplossingen vereist de deelname van overheden, het bedrijfsleven, NGO's en lokale gemeenschappen.