Liever een groene dijk dan een lap asfalt
Barry Ros is projectleider van Wetterskip Fryslân. Hoe kunnen natuurlijke maatregelen helpen bij toekomstbestendige dijken? Wetterskip Fryslân onderzoekt samen met Deltares, Universiteit Twente en TU Delft het effect van kweldergras en voorland op de kracht van golven die de dijk bereiken. Hierdoor heeft een dijk mogelijk minder ruimte nodig.
In september 2023 heeft het waterschap blokken grond uit de buitendijkse kwelder ten oosten van het dorp Peazens-Moddergat in Friesland gehaald. De blokken grond werden naar de Deltagoot in Delft gebracht voor het onderzoek. In februari en maart werd in de Deltagoot met extreme golven een superstorm nagebootst, waarbij het golfdempende effect van de kweldervegetatie is gemeten.
Hoe zien die Friese kwelders eruit?
‘Bij veel dijken in Friesland liggen kwelders en zomerpolders (het deel van de kwelder dat gebruikt wordt voor beweiding van koeien, schapen of paarden). Dit voorland strekt zich soms uit tot enkele kilometers. Het blauwgrijze gras dat er groeit heet zeekweek. Dit onderzoek naar deze kweldervegetatie is nieuw voor ons, wij hebben vooral ervaring met onderzoek naar de dijksterktes.’
Hoe liggen de dijken in het noorden erbij?
‘Een deel van de dijken met harde bekledingen voldoet niet meer aan huidige normen, die in 2017 zijn aangescherpt. Vaak is bij die dijken in de jaren zeventig asfaltbekleding aangebracht, die niet meer voldoen aan de huidige eisen We zijn druk bezig met de uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, waarbij we ‘harde’ met ‘zachte’ maatregelen voor dijkversterking combineren.’
Een groene dijk heeft een mooier uiterlijk in het kwelderlandschap dan asfalt.
Barry Ros, projectleider van Wetterskip Fryslân
Waarom zetten jullie in op natuurlijke maatregelen?
‘Als uit het onderzoek naar voren komt dat het kweldergras een dempende werking heeft op de golven, kunnen we ontwerpen aanpassen naar duurzamere dijken die minder ruimte innemen of waar we minder klei, asfalt en beton in hoeven te verwerken. Daarnaast willen we de natuurwaarden versterken en biodiversiteit verbeteren. En het oog wil ook wat. Een groene dijk heeft een mooier uiterlijk in het kwelderlandschap dan een lap asfalt.’
Wat gaat het Wetterskip met de resultaten doen?
‘We verwachten deze zomer de eerste handreikingen te krijgen die we kunnen meenemen in het ontwerp en de uitwerking van onze toekomstige dijken. Als het kweldergras 10 tot 15 procent reducerend effect heeft op de golfbelasting, is dat best een goed resultaat met een significant effect op de versterkingsopgave.’
