Nieuw kader eerste stap naar betere waterbeheerpraktijk
Om geïrrigeerde gebieden beter te kunnen identificeren hebben Deltares en WUR-onderzoekers (Wageningen University & Research) een nieuw kader gemaakt dat hydrologische modellering en satellietwaarnemingen van de landoppervlakte-temperatuur (LST) combineert. Belangrijke informatie waarmee waterbeheer duurzaam en efficiënter kan. Ze deden dit in eerste instantie voor het stroomgebied van de Rijn.

Devi Purnamasari, PhD student waterbeheer bij Deltares en WUR, en haar begeleiders dr.ir. Ryan Teuling and prof. dr.ir. Albrecht Weerts, hebben deze nieuwe combinatie van landoppervlakte-temperatuur waarnemingen en hydrologische modellering gebruikt om geïrrigeerde gebieden in het stroomgebied van de Rijn te identificeren.
Binnen het Europese Horizon Europe STARS4Water-project, geleid door Deltares, worden de onder druk staande watervoorraden in de Rijn onderzocht. Ze doen dit samen met en voor de Rijncommissies en andere belanghebbenden. Een van de belangrijkste waterbehoeften die door International Commission for the Hydrology in the Rhine basin (CHR) wordt onderzocht is irrigatie.
Wereldwijd verbruikt irrigatie ongeveer 70% van het zoete water, waardoor de hydrologische cyclus wordt beïnvloed en de beschikbaarheid van water in stroomgebieden afneemt. Maar het routinematig identificeren van geïrrigeerde gebieden in het Rijn stroomgebied voor een hydrologische beoordeling bleek een uitdaging vanwege inconsistenties in irrigatiekaarten, beperkte gegevens en jaarlijkse variatie.
Die kaarten van geïrrigeerde gebieden waarmee de analyse van watervoorraden te maken zijn, zijn ook essentieel om toekomstige scenario's te analyseren. Purnamasari: “Organisaties en beheerders hebben van het stroomgebied van de Rijn hebben behoefte aan een betrouwbare identificatie van geïrrigeerd en niet-geïrrigeerd land voor hun ramingen van de watervraag en wateronttrekkingen.”

Weerts: "Ons onderzoek laat duidelijke patronen van geïrrigeerde gebieden zien, met ruimtelijke variaties die worden beïnvloed door extra verdamping die niet in het huidige hydrologische model zit. Dit inzicht levert gegevens op om waterallocatiestrategieën te verbeteren en hydrologische modellen voor het stroomgebied te verfijnen."
Met behulp van het hoge-resolutie hydrologische model wflow_sbm van de Rijn en landoppervlakte-temperatuurwaarnemingen van satellieten, werden geïrrigeerde gebieden geïdentificeerd voor de periode 2010-2019. Deze afgeleide kaarten worden nu gebruikt in het lopende onderzoek in STARS4Water. Voor de socio-economische scenario's van de CHR en om het historische landbouw- en ander antropogeen watergebruik van de Rijn, en hun effect op extreme afvoeren te beoordelen.
Met deze nieuw afgeleide irrigatiekaarten kunnen we de beoordeling van watervoorraden van de Rijn verbeteren voor het huidige en toekomstige klimaat.
Frederiek Sperna Weiland, hydroloog gespecialiseerd in klimaatverandering bij Deltares